>>> Xem thêm: Các lễ hội Thanh Hóa truyền thống trong năm
“Pôồn” có nghĩa là chơi vờn, nhảy, múa. “Pôông” là bông, hoa. “Pôồn Pôông” tức là lễ thưởng hoa, chơi xung quanh cây bông để cầu cho bản Mường no ấm, lúa thóc đầy sân, con người hạnh phúc.
Lễ hội gồm có 2 phần, phần lễ và phần hội. Trong đó, Ậu máy (chủ trì lễ hội) có vai trò như một người thầy cúng, là người dùng văn vần kể lại giai thoại sinh ra trời đất, thông báo với thần linh năm nay mùa màng bội thu, dân làng mở hội để tỏ lòng biết ơn trời đất đã cho mưa thuận gió hòa, người người hạnh phúc và mời thần tổ, vua cha về vui chơi...
Lễ hội cuốn hút người xem bởi tài diễn xuất của Nghệ nhân nhân dân Phạm Thị Tắng. Bà là một trong số các bà Ậu máy nổi tiếng khắp các bản Mường xứ Thanh, giỏi bốc thuốc chữa bệnh và thực hành tín ngưỡng tâm linh, hát hay, múa đẹp.
Sau phần lễ của Ậu máy là phần hội. Tất cả các trò diễn đều xoay quanh cây bông, mô phỏng lại các phong tục, tập quán của người Mường, phản ánh đời sống tâm linh văn hóa của người Mường.
Điệu múa mô phỏng lại các động tác xảy, sàng gạo của người dân tộc Mường tỉnh Thanh Hóa.
Ngoài ra còn có các điệu múa khác như chia đất, chia nước, dựng nhà, đuổi thú dữ, trồng trọt, chọi trâu, chọi gà,…
Tiếng trống, tiếng chiêng của lễ hội vang lên gọi mời du khách gần xa, gọi người làng trên, bản dưới về vui ngày hội, gọi trai tài gái đảm nên đôi, gọi người con đất Mường xa xứ nhớ về nguồn cội.
Lễ hội Pôồn Pôông của người Mường được tổ chức hàng năm vào ngày rằm, có thể từ tối đến sáng, từ sáng đến tối, có khi kéo dài tới hai ngày ba đêm.
Chính vì những dấu ấn riêng có của lễ hội, năm 2017, Bộ VHTTDL công nhận lễ hội Pôồn Pôông là Di sản Văn hóa phi vật thể cấp Quốc gia.
(Theo Lao Động)
