Đền Độc Cước Sầm Sơn.
Giới thiệu về đền Độc Cước Sầm Sơn
Đền Độc Cước Sầm Sơn là một ngôi đền nổi tiếng tọa lạc trên Hòn Cổ Giải, thuộc phía bắc dãy núi Trường Lệ Sầm Sơn. Đền mang tên Độc Cước, gắn liền với câu chuyện thần thoại về một chàng trai khổng lồ đã tự xé đôi thân mình để vừa đánh giặc quỷ biển ngoài khơi, vừa đánh giặc trong đất liền cứu dân làng. Với vị trí đặc biệt và giá trị tâm linh, Đền Độc Cước Sầm Sơn đã trở thành một điểm đến hấp dẫn cho khách du lịch và những người muốn khám phá văn hóa và lịch sử Sầm Sơn.
Trong sắc phong Cảnh Hưng thứ 44 ngày 26/7 có ghi “Vị thánh linh thiêng vào bậc nhất trong hàng thánh mà không vị nào bằng. Ngài đem sự tài giỏi linh thiêng ấy để gìn giữ bờ cõi cho đất nước, bảo vệ dân lành và muôn vật. Đối với kẻ ác trừng trị thẳng tay, thật là một vị thánh đầy đủ nhân hậu.”
>>> Khám phá ngay: 5 ngôi đền linh thiêng tại Sầm Sơn bạn nên ghé thăm.
Đền Độc Cước Sầm Sơn – cổ kính và linh thiêng. (Ảnh: Sưu tầm)
Sự tích đền Độc Cước
Thuyết xưa kể lại rằng: Sầm thôn xưa là một vùng biển bình yên thơ mộng. Cuộc sống chồng chài lưới, vợ cấy hái cứ êm ả trôi đi. Nếu như không có một ngày bỗng nhiên xuất hiện loài quỷ biển Chúng ăn thịt dân chài, hãm hiếp phụ nữ, cướp bóc của cải và thật tai quái chúng xuất quỷ nhập thần lúc trong bờ khi ngoài khơi khiến cho dân làng không kịp trở tay.
Bấy giờ cậu bé Độc Cước với Tôn Uý là “Chu Văn Khoan” bỗng nhiên lớn nhanh như thổi, sức khoẻ phi thường trở thành chàng khổng lồ. Cậu đã xông pha giết quỷ, đánh cho chúng nhiều phen tan tác. Nhưng khi cậu trong bờ chúng lại quấy nhiễu dân chài ngoài khơi. Cuối cùng để cứu dân làng Cậu bé đã tự xẻ đôi thân mình một nửa chấn ải biển đông, một nửa trên bờ.
Từ đấy trời yên biển lặng, thuyền bè lại tấp nập ra khơi tôm cá đầy khoang cuộc sống bình yên trở lại. Sau khi dẹp giặc chàng khổng lồ đã bay về trời để lại Hòn Cổ Giải nơi chàng đứng một dấu chân “dài một thước rộng năm tấc in sâu vào phiến đá” dân làng lập miếu thờ Ngài.
Tượng Thần độc Cước ở Sầm Sơn được đúc đồng. (Ảnh Sưu tầm)
Đến thời Trần ngôi Đền mới chính thức được xây dựng. Tương truyền vua Thánh Tông cùng các tướng lĩnh trong một lần đi chống giặc ngoại xâm khi đi qua vụng biển xinh đẹp này thì trời đã quá khuya. Nhà vua cho thuyền neo đậu, nghỉ lại tại đây. Đêm yên tĩnh, chỉ có ánh trăng vàng như dát bạc phủ khắp mặt biển. Nhà Vua nằm mộng thấy có một vị thần bán thân tay cầm cây búa uy nghi vững trải.
Vị thần nói với nhà Vua: “Ta là thần Độc Cước cai quản vùng biển này, nay biết Vua tôi trên đường đi giết giặc ta muốn giúp một tay” Vua Trần giật mình tỉnh giấc, nhìn ra bốn bề chỉ thấy một ngôi miếu nhỏ nằm chênh vênh trên đầu ngọn núi. Nhà Vua thầm hứa: “Nếu mai này thắng giặc trở về ta nhất định sẽ xây dựng lại ngôi đền” và quả nhiên năm ấy Nhà Trần đã đánh cho quân Nguyên Mông một trận tan tác.
Giữ lời hứa và cũng là lời cảm tạ nhà Vua ban sắc phong cho thần đồng thời cho xây dựng lại ngôi Đền. Và một sự ngẫu nhiên khác cũng khá thú vị là cũng trong một lần trùng tu khác đang xây dựng Đền thì ngoài biển khơi trôi vào một cây gỗ Chò rất lớn. Bài vè sau còn lưu lại tới bây giờ:
Đời Hồng Đức bấy giờ mới thấy
Một cây chò rộng mấy người ôm
Bỗng đâu trôi đến đầu non
Nhân dân xẻ gỗ sớm hôm dựng đền.
Điểm đến đầu tiên của nhân dân và du khách khi đến với Sầm Sơn là Đền Độc Cước. Từ ngã ba rẽ phải qua các khách sạn Sầm Sơn bãi tắm A ta sẽ thấy Đền Độc Cước được ngự trên hòn Cổ Giải (Cổ con Rùa biển) là phần đầu của dãy Trường Lệ nhô ra biển, hay còn gọi là hòn Miết cảnh, nơi hội tụ linh khí đất trời, rừng xanh nước thẳm đá chồng lên đá trùng điệp nguy nga.
Chính điện đền Độc Cước. (Ảnh: Sưu tầm)
Kiến trúc và không gian đền Độc Cước
Trải qua thăng trầm lịch sử ngôi đền vẫn nằm đấy, uy nghi lừng lẫy mặc gió táp mưa sa. Trải qua bao phen vật đổi sao dời, bao lần trùng tu cho tới nay ngôi đền khang trang vẫn giữ nguyên đuợc dáng vóc cổ kính được xây dựng theo lối chữ Đinh (tức chuôi vồ, ngoảnh mặt hướng tây như một nét chạm khắc tinh xảo của tạo hoá.
Bước qua 45 bậc đá qua cửa Tam quan chúng ta sẽ chiêm ngưỡng sự linh thiêng huyền bí toát ra từ nhành cây, ngọn cỏ, từ bức tượng, phù điêu … Của ngôi Đền. Cây Bàng trăm tuổi tỏa bóng mát quanh năm, cây dứa dại nằm ngay trên nền đá mà vẫn trường tồn cùng bão táp, mỗi năm đều ra hoa kết trái cho nhân dân tới đây xin về làm vị thuốc quý chữa bệnh.
Tượng thần Độc Cước bên trong đền. (Ảnh: Sưu tầm)
Bên trong Đền, du khách sẽ thấy một tượng thần Độc Cước được tạo bằng gỗ, với một tay và một chân. Tượng thần này mang ý nghĩa sâu sắc, thể hiện sự hy sinh và can đảm của Chàng trai khổng lồ đã tự xé đôi thân mình để bảo vệ dân làng. Đây là biểu tượng linh thiêng được người dân Sầm Sơn tôn kính và cầu nguyện.
Đền Độc Cước đang được bảo tồn, du khách có thể thấy 8 đạo sắc phong (các biểu tượng tôn giáo và văn hóa) liên quan đến thần Độc Cước, mỗi đạo sắc phong đại diện cho một giai đoạn trong lịch sử và quyền lực của các triều đình phong kiến. Đây là những hiện vật quý giá, thể hiện sự tôn trọng và tín nhiệm của các triều đình đối với thần Độc Cước.
Bên trong đền Độc Cước. (Ảnh: Sưu tầm)
Không chỉ có tượng thần Độc Cước, Đền còn lưu giữ hai tượng ngựa đúc bằng đồng, mang ý nghĩa về sức mạnh và tinh thần chiến đấu. Các câu đối bằng chữ nho trong Đền ca ngợi công lao của thần Độc Cước và ghi nhận sự tôn trọng của người dân đối với vị thần này. Ngoài ra, còn có cặp tượng phổng tạc bằng đá khối, là những tác phẩm nghệ thuật tuyệt đẹp, tạo nên không gian linh thiêng và trang nghiêm của Đền Độc Cước Sầm Sơn.
Lễ hội cầu phúc tại đền Độc Cước. (Ảnh: Sưu tầm)
Lễ hội đền Độc Cước
Nơi đây, hàng năm còn có Lễ hội Cầu Phúc (16-2 âm lịch), là lễ hội truyền thống lâu đời, được cư dân biển Sầm Sơn tổ chức hàng năm, nhằm tưởng nhớ công lao của thần Độc Cước và các bậc tiền nhân, để cầu cho quốc thái dân an, nhân khang vật thịnh, tôm cá đầy khoang, mùa màng thắng lợi, du lịch phát triển.
Thêm vào đó, vào ngày 12/5 âm lịch hàng năm, đền Độc Cước cũng tổ chức lễ hội thi bánh chưng và bánh dày giữa các làng trong thành phố Sầm Sơn, tạo ra một không khí sôi động và đặc sắc trong khu vực.
Hội thi bánh chưng bánh dày tại đền Độc Cước hàng năm vào ngày 12/5 âm lịch. (Ảnh: Sưu tầm)
Đền Độc Cước không chỉ là nơi để tôn vinh và tưởng nhớ vị thần Độc Cước, mà còn là biểu tượng văn hóa sâu sắc của người Việt Nam và một điểm đến văn hóa đáng khám phá trong hành trình du lịch biển Sầm Sơn.